Amerikalı ve Rus emperyalizmleri Ukrayna halklarını hiçe sayarak anlaşmıştır

      Amerikalı ve Rus emperyalizmleri Ukrayna halklarını hiçe sayarak anlaşmıştır için yorumlar kapalı
12 şubat tarihinde Trump, ne Ukrayna ne de Avrupa hükumetlerine danışmadan Putin ile ateşkes müzakerelerini başlatmak için anlaştığını açıklamıştır. Savunma Devlet Sekreteri, Ukrayna’nın NATO’ya mensup olmaktan vazgeçmesi icap ettiğini, 2014 hudutlarına geri dönmenin “gerçekçi olmadığını” ve anlaşmanın uygulanmasını teminat altına almak için ne Amerika Birleşik Devletleri, ne de NATO’nun Ukrayna’da askeri mevcudiyetleri olmayacağını, bu işlevi Avrupalı ülkelerin görmesi gerektiğini beyan etmiştir.

Aynı gün, Kiev’e gitmiş olan Hazine Devlet Sekreteri Zelenski’den Amerika’nın yardımının devam etmesini Amerika Birleşik Devletleri için Ukrayna’nın stratejik madenlerini 500 milyar dolar değere ulaşana dek çıkarma hakkına bağlayan bir anlaşmayı derhal imzalamasını talep etmiştir. Nitekim Ukrayna toprakları harp ve yetersiz sanayi kapasitesi sebebiyle büyük ölçekte henüz kullanılmayan petrol ve gaz haricinde lityum, uranyum, titanyum ve grafit yataklarına sahiptir. Trump için bu, sadece Amerikan yardımlarının geri ödenmelerini teşkil etmektedir. Fakat bu yardımlar en fazla 185 milyar dolara tekabül etmektedir, ki bunun 65 milyar dolarlık askeri yardımı hakikatte Ukrayna’ya silah tedariki için Amerikalı kapitalist gruplara verilen federal sübvansiyonlardır. Zelenski anlaşmayı imzalamayı reddetmiştir ve Trump onu ikaz etmiştir:

Seçimsiz bir diktatör olan Zelenski elini çabuk tutmalıdır yoksa ona ülke kalmayacaktır. […] Bunu bir düşünün, mütevazı bir başarısı olan bir oyuncu, Volodimir Zelenski, Amerika Birleşik Devletleri’ni galip gelinemeyecek, hiçbir zaman başlamamış olması gereken bir harp için 350 milyar dolar harcamaya ikna etmiştir, fakat bu harbi Amerika Birleşik Devletleri ve “TRUMP” olmadan hiçbir zaman sona erdiremez. (Trump, Truth Social, 19 şubat)

Amerikan yardımı olmadan, zaten Rus ordusuna karşı büyük zorluklarla karşılaşan Ukrayna’nın uzun bir süre mukavemet etmesine imkan yoktur. Avrupalı devletler tarafından temin edilen askeri teçhizat ve mühimmatlar bu yardımın yerine geçemezler, en azından kısa vadede.

Üç sene süren şiddetli çarpışmaların ardından zayıflamış Ukrayna’nın zamanı sınırlıdır. Bir yandan Rus emperyalizmi cephe hattında ve insansız hava araçları ve füzeleriyle tüm ülkede askeri baskısını arttırmakta, diğer yandansa Amerikan emperyalizmi ülkenin zenginliklerini ele almaya yaklaşmaktadır. 20 şubat tarihinde, Ukrayna’ya gönderilen Amerika Birleşik Devletleri özel elçisi Zelenski’ye madenlerin çıkarılması anlaşması imzalanmazsa, ordusunun iletişimi için vazgeçilmez olan Elon Musk tarafından kurulmuş Starlink uydu şebekesine erişimin kesilebileceği ikazında bulunmuştur. 21 şubat tarihinde Zelenski, Amerikalı ve Ukraynalı ekiplerin bir anlaşma üzerinde çalıştıklarını kabul etmiş, Trump ise “nispeten kısa bir süre zarfında” bir anlaşmanın imzalanmasını beklediğini beyan etmiştir.

18 şubat tarihinde Riyad kentinde, Rus ve Amerikalı Dışişleri bakanları bir danışma mekanizması kurma ve Ukrayna’da sulh şartlarını belirleyecek müzakerecileri atama mevzusunda anlaşmışlardır. Ne Ukrayna hükumeti, ne de Avrupalı ülkelerin hükumetleri bu görüşmelere davet edilmemişlerdir.

Başlatılan bu süreç, Ukrayna meselesini aşmaktadır. Ukraynalı halkları dikkate almadan ve bilhassa diğer Avrupalı emperyalist ülkelerle olan yakın ittifakını keserek harbin sonunu ayarlayan Amerikalı iktidar, artık beynelmilel ilişkilerde kendine yeni bir yol açmak istemektedir. Avrupalı ülkeleri, Avrupa Birliği ekonomilerine büyük etkisi olan Rusya’ya karşı ağır yaptırımlar uygulamaya zorladıktan sonra yeni Amerikan idaresi artık Putin ile gizli bir anlaşmaya neredeyse varıldığını beyan etmiştir. Ardından, bu hükumetler için Amerika Birleşik Devletleri’nin günümüzdeki emperyalist nizamı teminat altına alan askeri harcamaların ekseriyetini Avrupalı bütçelere bırakacağını ilave etmiştir. Müşterek hudutlarının askerileştirmesi masraflarını karşılamak mecburiyetinde kalan Kanada ve Meksika ile olduğu gibi, Trump “müttefikleri” ile olan ilişkilerini şimdiye kadar örten dolarlı örtüyü kaldırmıştır: mühim meselelerde vasallara fikirleri sorulmaz. Onlardan sadece sahiplerinin korunması için ödeme yapmaları istenir.

Yakında Rusya’ya karşı yaptırımlar son bulacaktır, bunların yerini kârlı ticari anlaşmalar alacaktır! Rus Dışişleri bakanı Lavrov Riyad kentinde “her iki tarafa da faydalı olacak ekonomik işbirliğinin önündeki suni engellerin kaldırılmalarına yönelik yoğun ilgi” algıladığından dolayı memnuniyetini ifade ederken, Amerikalı mevkidaşı Rubio “partnerlik için fevkalade fırsatlar bulunduğunu” açıklamıştır.

Amerikalı emperyalizmin ekonomik, askeri, teknolojik kuvveti Rus emperyalizminkiyle mukayese kabul etmez. Rusya’nın GSMH değeri 2024 senesinde 2050 milyar dolardı, yani Amerika Birleşik Devletleri’nin 29167 milyar dolarlık GSMH değerinin sadece on beşte biri. Trump’ın Amerikan emperyalizmi namına aradığı şey, Ukrayna’nın metallerini ve nadir topraklarını yağmalamakla sınırlı değildir (ki bunlara AB’de talipti), işin aslı Rus kapitalistlerle iş anlaşmalarına varmak ta değildir. Esas istediği şey, Avrupa Birliğini zayıflatmak ve Rus emperyalizminin Çin emperyalizmiyle Ukrayna harbini başlattıktan sonra Amerikalı ve Avrupalı emperyalizmlerin baskısına mukavemet edebilmek için kurduğu ittifakı kırmaktır.

Rus devleti için bunun çıkarı açıktır. Öngörülen anlaşma, Ukrayna’nın tamamını fethedememiş olsa dahi, bu ülkenin %20’sine tekabül eden toprak kazanımlarını pekiştirecek, NATO tehdidini geçici olarak devre dışı bırakacak, ekonomisine tesir eden beynelmilel yaptırımları gevşetecek, komşu ülkelere yaptığı baskıyı arttırabilecek ve Avrupa Birliği’ni bölecektir…

Emperyalist Avrupalı hükumetler (Büyük Britanya’nınki dahil), Amerikalı emperyalizmin tavrının bu yüz seksen derece değişmesi karşısında çaresiz kalmışlardır. Müşterek bir tavır bulmak ve müzakere masasına oturabilmeyi dayatmak maksadıyla Macron, acil olarak 17 şubat tarihinde Almanya, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, İspanya, Hollanda ve Danimarka hükumetlerinin yöneticileri ile ve Avrupa Konseyi başkanı, Avrupa Komisyonu başkanı ve NATO genel sekreteri ile bir toplantı tertip etmiştir, ardından 19 şubat tarihinde başka Avrupa devletleri ile bunu tekrarlamıştır. Fransa ve Büyük Britanya, ateşkesin sözde teminatını sağlamak Ukrayna’ya birlik göndermeyi değerlendirmiş olsalar dahi, Büyük Britanya ertesi gün bunun Amerika Birleşik Devletleri askeri teminatları olmadan mümkün olmayacağını beyan etmiştir… Ayrıca Rusya Avrupalı orduların Ukrayna’ya konumlanmalarını zaten reddetmiştir.

Macron, 24 şubat tarihinde Vaşington’a gitmiştir. Trump’tan hiçbir teminat veya taviz elde edememiştir. Daha da kötüsü, aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri Birleşmiş Milletler’de Rusya’yı Ukrayna’ya saldırma mesuliyetinden muaf tutan bir kararname sunmuşlar ve aynı tavrı Rusya ve Çin ile rey vererek Güvenlik Konseyi’nde kabul ettirmişlerdir, Avrupalı ülkelerin temsilcileri buna karşı çıkmaya cesaret edememişlerdir. Fakat Avrupalı ülkeler hem para ödeyip hem de ganimetten kendi paylarından feragat etmeye hazır değildirler. Aynı gün yani 24 şubat tarihinde, Sanayi stratejisinden mesul Avrupa komiseri Stéphane Séjourné, “hassas madenler” mevzusunda Kiev’de Avrupa Komisyonu’nun bir ziyareti esnasında rakip bir teklif sunduğunu beyan etmiştir. ( )

Ukrayna’nın Amerikan emperyalizmi tarafından terk edilmesi, Avrupalı hükumetler üzerinde tabii ki Amerika imali teçhizat satın alarak askeri harcamaları GSMH’nin %5’ine çıkarmaları için baskıya paralel olarak meydana gelmiştir, aynı zamanda güncel olarak Avrupa’da bulunan 100000 Amerikalı askerden 20000’inin geri çekileceği duyurulmuştur.

Müşterek bir ittifak çerçevesinde Amerika büyük tehlikede olan dünya bölgelerine odaklanırken Avrupalıların kendi savunmalarını kuvvetlendirmelerinin mühim olduğuna inanıyoruz. (Vance, Münih Konferansı, 21 şubat)

Şimdiden Fransa ve Almanya hızlanmak istediklerini beyan etmişlerdir, fakat bir “Avrupa savunmasının” inşası Avrupalı burjuvazilerin rakip menfaatleri sebebiyle engellenmektedir. Avrupalı burjuvazilerin git gide daha mürteci ve milliyetçi hatta bazı bölümler için faşizme kayan eğilimleri, militarizmden besleneceklerdir.

Şayet Amerika ve Rusya anlaşması somutlaşırsa, bu Ukrayna proletaryası için Zelenski burjuva hükumetinin yönetiminde 3 seneden fazla süren bir harbin ardından mağlubiyet teşkil edecektir, aynı zamanda Rus proletaryasına karşı Putin diktatörlüğü kuvvetlenecektir.

Panama kanalının kontrolünü, Grönland’ın ilhakını ve Kanada’nın Amerika’ya katılmasını talep ettikten sonra, Trump Ukrayna’ya kendi ve Rus emperyalizminin menfaatine teslimiyet dayatmak istemektedir. Amerikan emperyalizmi mevcut tüm anlaşmalar, ittifaklar, beynelmilel teşkilatları hiçe saymaktadır, tek hedefi günümüzde sekteye uğramış, rekabete maruz kalan, bilhassa Çin emperyalizmi olmak üzere rakip emperyalizmler tarafından zora sokulan kuvvetini geri getirmektedir. Tüm acımasızlığı ile “Make America great again” yani “Amerika’yı tekrar harika yapmak”, emperyalizmler arası ihtilaf ve silah zoruyla ilhak tehlikesinin hatırı sayılır seviyede artması manasına gelmektedir.

Amerika’nın 180 derece dönüşü, Rus emperyalizmini utangaç bir şekilde müdafaa edenlerin uydurduklarının aksine Çar imparatorluğunun eski vilayetinin istilasının Amerikalı ve Rus emperyalizmleri arasında bir ihtilaf olmadığını ispatlamaktadır. Yoksa Amerika Birleşik Devletleri Rusya’yı ezmiş olurdu. Ancak, dünyanın yeniden paylaşımı kaçınılmazdır ve nükleer silahların boyutları ve yaygınlığı sebebiyle insanlığın yok olması neticesini doğurabilir.

İstila ve işgale karşı, silah ve mühimmatların Ukraynalı askerlere ulaşması için emperyalist Rus birliklerin Ukrayna’nın tamamından geri çekilmeleri yönünde tavır almak, tüm işçi teşkilatlarının (parti veya sendika) mesuliyetidir. Bu, proletaryanın Azov taburu faşistlerine ve batılı emperyalist leşçillere bel bağlayan, Rusça konuşanlara baskı uygulayan, özelleştirmeler yapan ve işçi teşkilatlarıyla grevleri yasaklayan Zelenski ile mücadele etmesine yardımcı olacaktır. Sulhu ve Ukrayna halkları için hürriyeti elde etmek için Zelenski’nin işçi karşıtı tedbirlerini iptal etme maksadıyla, demokratik hürriyetleri (orduda da) geri getirmek için ve harp ile müzakereleri işçi ve köylü teşkilatları kontrolünde tertip etmek için sömürülenlerin seferberliği lazımdır. Rusya’da ise böyle bir kampanya işçi sınıfının sömürgeci harbi başarısızlığa uğratması ve Rus burjuva devleti zayıflamasına yardımcı olacaktır.

Çok geç olmadan, bütün ülkelerin işçi hareketi (bilhassa Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’da), ezilen halkların (Filistinliler, Kürtler, Ukraynalılar…) hakları için, emperyalist devletlerin militarizmine karşı, büyük kuvvetlerin tüm toprak ilhaklarına karşı, sömürenlere hizmet eden mesleki orduların lağvedilmeleri için tavır almalıdır.

Tüm bu çürümüş sisteme son vermek, hudutların ötesinden emekçilerin öncüleri ihtilalci bir işçi enternasyonalinde birleşirlerse mümkündür. Her devlette Enternasyonal, büyük sermayeye el koyulması ve burjuva devletin ilgası için, konseylere dayalı işçi hükumetleri kurmak için, küresel sosyalist federasyona doğru ilerlemek için Bolşevik tarzı bir partinin inşasına yardım edecektir. Marks ve Engels tarafından ortaya koyulan bilimsel sosyalizm, Lenin dönemindeki Enternasyonal Komünist ve Troçki dönemindeki 4. Enternasyonal programlarına dayalı bir şekilde vakit kaybetmeden işçi hareketiyle ezilenlerin mücadelelerinin en iyi unsurlarını bir araya getirmek icap etmektedir.

24 şubat 2025

Sürekli Devrim Kolektifi