13 eylül tarihinde Tahran kentini ailesi ile ziyaret etmekte olan genç bir kadın, Mahsa Jina Amini, başörtüsünden saçı çıktığı için ahlak polisi tarafından gözaltına alınmıştır. Babası, “Mahsa ile polis otobüsünde bulunan diğer kızlar Mahsa’nın polis tarafından fiziki kötü muameleye uğradığını söylemek beni için aradılar” demiştir. Birkaç saat sonra, gözaltında bulunduğu karakoldan komada üç gün sonra öleceği hastaneye nakledilmiştir. Yaşı 22 idi.
Birçok kadın, ihtiyar, işçi, gençlerin oluşturdukları gösteriler önce geldiği bölge olan İran Kürdistan’ında başlamış, ardından bunlar tüm ülkede 40’tan fazla kente yayılmıştır; sloganlar “Diktatöre ölüm!” Kahrolsun İslami cumhuriyet! Kadın, hayat, hürriyet! Ne Şah, ne Şeyh!” şeklinde olmuştur.
Buna karşı baskı şiddetli olmuştur: şimdiden en az 31 ölü, yüzlerce yaralı ve yüzlerce gözaltı vardır.
1978 senesinde, ihtilal İran’ı etkisi altına almıştır. Genel grev, ekonomiyi felce uğratmıştır. Gerilla hareketleri kolluk kuvvetlerine saldırıda bulunmuşlardır. Ordunun bir kısmı başkaldırmış ve silahlarını halka vermiştir. İşçi şûraları oluşmaya başlamıştır. Şah kaçmış, ordusu ve polisi dağılmıştır.
1979 senesinde, burjuvazinin vazifeye getirmeyi denediği hükumetler kitlelere karşı çok zayıf kalmışlardır. Fakat İran burjuvazisinin en gerici bölümüyle arazi sahipleri Şah tarafından alınan çağdaşlaşma tedbirlerine muhalefet etmiş Ayetullah Humeyni’ye ve Müslüman mollalara bel bağlamıştır. Bir yandan Şii dinciler kentlerdeki sınıflarından düşüşte olanları ve burjuva çocukları olan üniversite öğrencilerinin bir kısmını seferberliğe katabilmiştir. Diğer yandan Humeyni, dinci küçük burjuva gerilla (Mücahitler, HMÖ) tarafından ve işçi hareketinin tamamı tarafından (resmi “komünist” parti Tudeh, Maocu ve Kastrocu gerillalar (Fedailer – İran Halkın Fedaileri Gerillaları Örgütü ile Peykar), Stalinci ve Maocu gruplar ile “Troçkist” HKS grubu bile) emperyalizm karşıtı ilerici birisi olarak sunulmuştur. Bu, proletaryanın ihtilalin başını çekmesine mani olmuştur.
Dinci sınıf, Şahın baskı aygıtından kalanlar ve dinci-faşist çetelere dayanarak, 1979 senesinde şiddetli bir karşı devrime girişmiştir. Kadınların ve milli azınlıkların hareketini bastırmış, grevleri yasaklamış, her türlü muhalefeti bastırmış ve 1980 senesindeki Irak’a karşı harpten istifade ederek ihtilalcilerin binlercesini tasfiye etmiştir.
Bu diktatörlük 40 sene sonra tümü kanlı bir şekilde bastırılan birçok isyana rağmen hâlâ mevcudiyetini sürdürmektedir. Dinci sınıfın üst tabakası, vergiden muaf “vakıflar” vasıtasıyla kapitalizmle birleşmiştir. Rejim, Suriye’de kurtarmayı başardığı Esad’ın kanlı diktatörlüğünün yardımına koşmuştur. Amerikan devleti tarafından dikte edilen yaptırımlar esasen emekçi nüfusa tesir etmektedir.
İran’da, resmi fakirlik oranı nüfusun %46’sına denk gelmektedir ve enflasyon %60 civarındadır. Öfke yükselmektedir. Herhangi bir harekete mani olmak için geçen temmuz ayında başkan Reisi, “İran’ın düşmanlarının toplumun dini değer ve temellerine zarar vermelerine engel olmak için önleyici tedbirler alınması” gerektiği yönünde uyarıda bulunmuştur, yani rejimin adamları tarafından baskıyı kuvvetlendirmek gerektiğini söylemiştir. İşçi sınıfının ve küçük burjuvazinin kadınları ahlak polisi tarafından bilhassa hedef alınmaktadır. Baskı kuvvetleri Kürdistan’da daha çok kurşuna dizmekte ve hapse atmaktadırlar.
Günümüzde, emekçi kadınlar, işçi sınıfı, öğrenciler ve gençlik gene diktatörlüğe karşı isyandadırlar.
21 eylül 2022
Sürekli Devrim Kolektifi
(Avusturya, Fransa, İspanya, Türkiye)
Birçok kadın, ihtiyar, işçi, gençlerin oluşturdukları gösteriler önce geldiği bölge olan İran Kürdistan’ında başlamış, ardından bunlar tüm ülkede 40’tan fazla kente yayılmıştır; sloganlar “Diktatöre ölüm!” Kahrolsun İslami cumhuriyet! Kadın, hayat, hürriyet! Ne Şah, ne Şeyh!” şeklinde olmuştur.
Buna karşı baskı şiddetli olmuştur: şimdiden en az 31 ölü, yüzlerce yaralı ve yüzlerce gözaltı vardır.
1978 senesinde, ihtilal İran’ı etkisi altına almıştır. Genel grev, ekonomiyi felce uğratmıştır. Gerilla hareketleri kolluk kuvvetlerine saldırıda bulunmuşlardır. Ordunun bir kısmı başkaldırmış ve silahlarını halka vermiştir. İşçi şûraları oluşmaya başlamıştır. Şah kaçmış, ordusu ve polisi dağılmıştır.
1979 senesinde, burjuvazinin vazifeye getirmeyi denediği hükumetler kitlelere karşı çok zayıf kalmışlardır. Fakat İran burjuvazisinin en gerici bölümüyle arazi sahipleri Şah tarafından alınan çağdaşlaşma tedbirlerine muhalefet etmiş Ayetullah Humeyni’ye ve Müslüman mollalara bel bağlamıştır. Bir yandan Şii dinciler kentlerdeki sınıflarından düşüşte olanları ve burjuva çocukları olan üniversite öğrencilerinin bir kısmını seferberliğe katabilmiştir. Diğer yandan Humeyni, dinci küçük burjuva gerilla (Mücahitler, HMÖ) tarafından ve işçi hareketinin tamamı tarafından (resmi “komünist” parti Tudeh, Maocu ve Kastrocu gerillalar (Fedailer – İran Halkın Fedaileri Gerillaları Örgütü ile Peykar), Stalinci ve Maocu gruplar ile “Troçkist” HKS grubu bile) emperyalizm karşıtı ilerici birisi olarak sunulmuştur. Bu, proletaryanın ihtilalin başını çekmesine mani olmuştur.
Dinci sınıf, Şahın baskı aygıtından kalanlar ve dinci-faşist çetelere dayanarak, 1979 senesinde şiddetli bir karşı devrime girişmiştir. Kadınların ve milli azınlıkların hareketini bastırmış, grevleri yasaklamış, her türlü muhalefeti bastırmış ve 1980 senesindeki Irak’a karşı harpten istifade ederek ihtilalcilerin binlercesini tasfiye etmiştir.
Bu diktatörlük 40 sene sonra tümü kanlı bir şekilde bastırılan birçok isyana rağmen hâlâ mevcudiyetini sürdürmektedir. Dinci sınıfın üst tabakası, vergiden muaf “vakıflar” vasıtasıyla kapitalizmle birleşmiştir. Rejim, Suriye’de kurtarmayı başardığı Esad’ın kanlı diktatörlüğünün yardımına koşmuştur. Amerikan devleti tarafından dikte edilen yaptırımlar esasen emekçi nüfusa tesir etmektedir.
İran’da, resmi fakirlik oranı nüfusun %46’sına denk gelmektedir ve enflasyon %60 civarındadır. Öfke yükselmektedir. Herhangi bir harekete mani olmak için geçen temmuz ayında başkan Reisi, “İran’ın düşmanlarının toplumun dini değer ve temellerine zarar vermelerine engel olmak için önleyici tedbirler alınması” gerektiği yönünde uyarıda bulunmuştur, yani rejimin adamları tarafından baskıyı kuvvetlendirmek gerektiğini söylemiştir. İşçi sınıfının ve küçük burjuvazinin kadınları ahlak polisi tarafından bilhassa hedef alınmaktadır. Baskı kuvvetleri Kürdistan’da daha çok kurşuna dizmekte ve hapse atmaktadırlar.
Günümüzde, emekçi kadınlar, işçi sınıfı, öğrenciler ve gençlik gene diktatörlüğe karşı isyandadırlar.
- Tüm ülkelerdeki işçi ve kadın teşkilatları, İranlı kitlelerin mücadelesiyle enternasyonalist dayanışmaya!
- Kadınlara başörtüsü takma veya takmama ve istedikleri gibi giyinme hürriyeti!
- Kürtlerin ve diğer milli azınlıkların kendi kaderlerini tayin etme hakkı tanınsın!
- Laiklik ve tüm demokratik hürriyetler sağlansın, tüm siyasi mahpuslara hürriyet!
- Tüm Amerikan yaptırımları iptal edilsin, siyonist cinayetlere son!
- Maaşlar derhal hayat pahalılığına endekslensin!
- Kahrolsun İslamcı diktatörlük! Genel grev! Gösterilerin öz müdafaası sağlansın!
- İşçi ve köylü hükumeti!